શું તમે જાણો છો ? ઇકો ડેવલપમેન્ટ સાઈટ્સ.. (Eco Development Sites) જંગલમાં કુદરતના ખોળે સુખનો સમય વિતાવવાની આપે છે વિશિષ્ટ સુવિધા…
જંગલનો વૈભવ:ઇકો ડેવલપમેન્ટ સાઈટ્સ
મધ્ય ગુજરાતની સાત ઇકો ડેવલપમેન્ટ સાઈટ્સ (Eco Development Sites) જંગલમાં કુદરતના ખોળે સુખનો સમય વિતાવવાની આપે છે વિશિષ્ટ સુવિધા
ખાસ રિપોર્ટ: સોનાલી ફેલો, વડોદરા
Eco Development Sites:જંગલના વૈભવની સુખાનુભુતી કરાવી ને લોકોમાં કુદરત માટેની ઝંખના અને ચાહના વધારવા માટે રાજ્યના વન વિભાગે જંગલની વચ્ચે કે જંગલને અડીને ઇકો ડેવલપમેન્ટ સાઈટ્સ વિકસાવવાનો અભિગમ અપનાવ્યો છે.
આ અભિગમને અનુસરીને વન્ય જીવ વિભાગ, વડોદરાએ ખાસ કરીને મધ્ય ગુજરાતના રતન મહાલ અને જાંબુઘોડાના જંગલોમાં અને પક્ષી તીર્થ વઢવાણ સરોવરની સમીપ સાત ઇકો ડેવલપમેન્ટ સાઈટ્સ (Eco Development Sites) અથવા જીવાવરણ વિકાસ કેન્દ્રોની સ્થાપના કરી છે જે જંગલમાં, સરોવરની સમીપે, કુદરતના ખોળે સુખનો સમય વિતાવવાની સુવિધા આપે છે.આ સાઈટ્સમાં વન્ય પ્રાણી સૃષ્ટિ, પ્રકૃતિ અને તેના વૈભવનો જાણે કે ત્રિવેણી સંગમ સધાયો છે જે માતા પ્રકૃતિના સ્નેહની ભીનાશની અનુભૂતિ કરાવવાની સાથે વનસ્પતિ અને પ્રાણી જગતનો પરિચય કરવાની તક આપે છે.
જો કે એક કાળજી અવશ્ય લેવાની છે કે આ સ્થળો કુદરતને જાણવા અને માણવા માટેના છે, પ્લાસ્ટિક કે અન્ય પ્રકારના કચરાનો ઢગલો કરવા માટે ના કે વનસ્પતિ અને જીવ સૃષ્ટિને ડખલ કરવા માટેના હરગિજ નથી.
આપણી સ્વાર્થી માનવીય વૃત્તિ લગભગ વન્યપ્રાણી અને વનસ્પતિઓને સજીવ તરીકે ગણવા માટે ભૂલી જાય છે, પરંતુ આપણે સ્વીકારવું જોઈએ કે વન્યજીવનએ આપણા અસ્તિત્વનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. એવા ઘણા ઓછા પ્રકૃતિ પ્રેમીઓ છે જે વન્ય પ્રાણી સૃષ્ટિની સંભાળ રાખે છે.જો આપણે એક જંગલ બચાવિશું તો આપણે હજારો પ્રાણીઓનો જીવ બચાવીશું. ના, આ યોગદાનનો અર્થ ફક્ત પૈસા નથી. વધુ છોડ ઉગાડવા, વન વિસ્તારોને સાફ કરવા, વન્યપ્રાણી અભયારણ્યની મુલાકાત અને ઇકો-ડેવલપમેન્ટ સાઇટ્સ વગેરે દ્વારા ફાળો આપી શકીએ છીએ.
હવે, તમને પ્રશ્ન થઈ શકે કે ઇકો-ડેવલપમેન્ટ સાઇટ (Eco Development Sites) એટલે શું?
પ્રાદેશિક અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વિકાસ માટે ઇકો-ડેવલપમેન્ટ સાઇટની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. આ સાઇટ્સ કુદરતી સંસાધનો, તકનીકી પ્રગતિ અને સંગઠનાત્મક સ્વરૂપોનું સંયોજન છે જે કુદરતી ઇકોસિસ્ટમ અને સ્થાનિક સામાજિક-સાંસ્કૃતિક પરિમાણોને માન આપે છે. આ સાઇટ્સ મુલાકાતીઓ માટે માહિતી, શિક્ષણ અને વિકાસ તથા સ્થાનિક સમુદાય માટે આવક, રોજગાર અને વિકાસનો સ્રોત છે.
વડોદરા વન્ય જીવન સંરક્ષણ વિભાગે સાત ઇકો-ડેવલપમેન્ટ સાઇટ્સની રચના વન્ય જીવ વડોદરાના નાયબ વનસંરક્ષક બી.આર.વાઘેલાના નેતૃત્વ હેઠળ થઈ હતી. આ સાઈટ્સ તે પ્રવાસીઓ માટે આકર્ષણરૂપ છે. જેમને પોતાનો સમય જંગલોમાં વિતાવવાનું પસંદ છે. આ સ્થળોમાં રતન મહાલના ઉધલ મહુડા, નલધા જાંબુઘોડાના ભાટ, ધનપુરી, કડા, તરગોળ, ડભોઇ નું પક્ષી તીર્થ વઢવાણા છે.
આ ઇકો-ડેવલપમેન્ટ સાઇટ્સ રતનમહાલ અને જાંબુઘોડાના આંતરિક વિસ્તારોમાં સ્થિત છે. આ સાઇટ્સમાં પર્યટકો માટે રોકાણ અને પેકેજ માટેની તમામ સુવિધાઓ છે. અહીં એસી / નોન એસી ઓરડાઓ તેમજ ઝૂંપડાઓ છે જેમાં નાસ્તો, લંચ ડિનર અને વન સંશોધન માટે ગાઈડ શામેલ છે. વડોદરા વન્યપ્રાણી વિભાગ દ્વારા પર્યટન વીમાની પણ કાળજી લેવામાં આવી છે.
સ્થાનિક સમુદાય દ્વારા આ સાઇટ્સ અને સ્ટે હોમ્સની સંભાળ લેવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો…Europe to Dahod: ‘શિયાળું વિઝા’ લઇ યુરોપથી છેક દાહોદ આવેલા બતક રેડ ક્રિસ્ટેડ પોચાર્ડ
વડોદરાના વાઇલ્ડ લાઇફ વિભાગે આ સાઇટ્સનું (Eco Development Sites) સંચાલન કરીને તેમને રોજગાર અને વિકાસની તક આપી છે. સમુદાય પાસે નફા માટેનું એકાઉન્ટ છે. તેઓ નફાનો ઉપયોગ સાઇટને જાળવવા અને સુવિધાઓ માટે કરે છે. તદુપરાંત, આ સ્થાનિક લોકો નજીકના પર્યટક સ્થળોની સંભાળ રાખે છે. તેઓ સ્વચ્છતા, રોકાણના મકાનોની જાળવણી અને ધાર્મિક અથવા વિકાસલક્ષી પ્રસંગોની કાળજી લે છે. આ સમુદાયો વન્ય જીવન અને પ્રકૃતિના સંરક્ષક છે.
વડોદરાથી જાંબુઘોડા વચ્ચેનું અંતર ૮૦ કિલોમીટર અને વડોદરાથી રતનમહલ ૧૩૦ કિલોમીટર છે. પ્રવાસીઓ આ તકનો ઉપયોગ લોંગ ડ્રાઇવથી જંગલમાં મિનિ-વેકેશન તરીકે કરી શકે છે. વન્યપ્રાણી પ્રેમીઓ આ સાઇટ્સનું અન્વેષણ કરી શકે છે અને રીંછ, પેન્થર, સિવિટ કેટ, જંગલ રસ્ટી કેટ, હાયના વગેરેને જોઈ શકે છે. કુદરત પ્રેમીઓ દુર્લભ પ્રકારના ઝાડ અને છોડ વિશે વધુ અન્વેષણ કરી શકે છે.
આમ, પારિવારિક મિલન નું આયોજન અને પ્રસંગોની ઉજવણી કરવા અને જંગલનું અન્વેષણ કરવા માટે તમારા સપ્તાહાંતની યોજના બનાવો. રસ્તાઓ, પેકેજો, સમાવિષ્ટ / બાકાત રાખવાની સૂચિ, સંદર્ભ માટેનાં ચિત્રો, તેમજ http://vadodarawildLive.in/ પર સંપર્કની વિગતો વિશે વિગતવાર માહિતી મળશે.
આ પણ વાંચો…જામનગર યાર્ડમાં લાલ મરચાં (Red chili) અને ધાણાની ધૂમ આવક